ایتگین شاعیرلریمیزدن اولان ماراغالی مشهدی جلیل دلشکسته

رضا همراز

سردریلی دوست لاریم دان اولان ، خوش نیت لی و معارف پرور انسان ، حورمتلی محمد حسین قابل نژاد جنابلارینین اوزل آرشیولرینده بیر ال یازمایا راست لاشدیم . اوندان اذن ایسته ییب همین کتابی واراقلاماغا باشلادیم . بو آلچاق کونول انسان منیم هوس له کیتابا  باخماغیمی سئچیب اجازه بویوردولار ال یازما نئچه گون منده اولسون . کیتابین تاسف له صفحه نومره لری اولمادیغینا گوره اوّل – آخیری بللی دئییل و گاهدان خط لر دگیشیلیب لر . اما خط لرین چوخو گوزل خط له یازیلمیشلار . قارا رنگ لی خود نویس له یازیلان بو آدسیز – صحیفه سیز کیتاب ، رحمتلی مشهدی جلیل دلشکسته مراغه ای نین بیر سیرا مرثیه لری دیرکی ، ایللر بویو اونلارین ثبت و ضبط ائتمه یینه عومور -گون قویموشدور .

رحمتلی مشهدی جلیل دلشکسته یوزلر آدی ایتیب – باتان شاعیرلریمیزدن بیریسی دیرکی ، عومور بویو ائمه اطهارا اورک دن سئوگی بسله ییب و اونلارین مناقب لرینده مین لر بیت اوز آنا دیلی اولان آذربایجان تورکجه سینده آغی یا هامان مرثیه و نوحه یازمیشدیر . دئدییمیز کیمی بو آرزی گوز شاعیریمیزین اوز گوزل خطی ایله ترتیب وئریلمیش واراق – واراق دیوان !! بو گون الیمیزده دیر .

شاعیرین آدیندان یا تخلصوندن بیلیندیگی کیمی بیزیم آذربایجان ادبیاتینین مرثیه و آغی ژانرینین شاعیرلری ائله بئلنچی آدلار اوزلرینه سئچمیش لر . ذلیل ، زایر ،  دلغم ، خوندل ، خطایی ، پرغم ، قمری ، دلریش ، خاکسار ، راجی  ، توری، منزوی  و ... ایندی گورک شاعیر دلشکسته کیم دیر ؟ آرایب آختاردیغیمیز میدانی تحقیق لرین اساسیندا بو نیسگیللی شاعیر گویا 50-60 ایل بوندان اوله کیمی اوز یوردو اولان یام – یاشیل ماراغا شهرینده حایات سورورموش .  آنجاق مع الاسف ماراغا حاقدا گوزومه دیین کیتابلارین هئچ بیریسینده بو شاعیرین آدی قئید اولونمامیش و بو گون بو فخر بیزه عاید اولموشدور کی شاعیر ماراغالی دلشکسته نین حایاتی و شعرلری حاقدا بیرینجی دونه اولاراق بیر کیچیک یازی قلمه آلینمیشدیر .

شاعیر دلشکسته نین دیوانیندا بیر سیرا  مرثیه آنلاملی بایاتی لارا دا راستلاشماق اولا بیلر کی اوزلویونده ماراقلی  دیرلار . بورادا کونلوم ایسته ییر اونون دیوانیندان سئچدییم مرثیه مضمون لو بایاتی لاری سیزه تقدیم ائدیب ، شاعیرین روحونون شاد اولماغین تانری میزدان دیله ییب ، عمر شرطی ایله  گله جک ده بلکه بو شاعیر حاقدا کیچیک اولموشسادا بیر یازی نی سیز سایین اوخوجولار لا قرارلاشاق .

 

عزیزیم یارام آغلار

یار آغلار یارام آغلار

اورکدن یارالی یام

سیزیلدار یارام آغلار .

 

عزیزینم قان آغلار

شیرین جانه جان آغلار

اوغول اولوسون گورن

غریب لیلا قان آغلار .

 

یاره لر یاره اوسته

عیالون دست بسته

قوربان آغلار گوزلره

اولایدی دلشکسته .

 

کسدی لر حسین (ع) باشین

اولدوردولر قارداشین

آتلار آیاغی آتدا

ویران ائیلرلر نعشین .

 

عزیزیم یانان آغلار

یارالی یانان آغلار

عزیزی اولن لره

باغری قان اولان آغلار .

 

عزیزیم کئچن آغلار

غم اودون کئچن آغلار

جوان اوغلو اوله نین

کفنین بیچن آغلار .

 

عزیزیم یارام آغلار

یار آغلار یارام آغلار

اورک دن یالوارام

سیزلایار یارام آغلار .

 

عزیزیم گلن آغلار

گئدن آغلار گلن آغلار

بو غمون چراسی یوخ

دونیایه گلن آغلار.

 

عزیزیم یانان آغلار

یانان یانمایان آغلار

عزیزی اولن لره

باغری قان اولان آغلار.

 

عزیزیم آنام قالدی

اودوما یانان قالدی

نه دونیادان کام آلدیم

نه بیر نشانیم قالدی .

 

عزیزیم گولن آغلار

گوزلرین گورن آغلار

عزیزیم سنه آغلار

گوزلرین منه آغلار .

 

عزیزیم آنا داغلار

اوغلو اولن آنا آغلار

عروسی قاسمه باخ

چوخ یانا یانا آغلار .

 

عزیزیم غم یاندورور

غم اوستن غم یاندورور

قوجاغیندا اوخلانان

آنانی غم یاندورور .

 

عزیزیم آنالی لار

علی سیز دونیا لی لار

دلشکسته قالدیلار

منه غم قالادیلار .

 

عزیزیم تک اوغلودی

تک قالیب تک اوغلودی

یارین انصاری اولوب

مئیداندا تک آغلیری .

 

عزیزیم یارا منده

یار منده یارا منده

گئدیریم خیمه لره

قان گئدیر یاره منده .

 

عزیزیم یار آختارور

خیمه ده یار آختارور

باشیم جلاد الینده

گوزلریم یار آختارور .

 

عزیزیم سوسن اوسته

سونبول لر سوسن اوسته

کافرلر جهاد ائدیب

گئتدیلر حسین اوسته .

 

عزیزیم قان ایچینده

گولوم خندان ایچینده

اوغولسوزوزو ووردولار

قالیب میدان ایچینده .

 

عزیزیم دومانا باخ

داغلاردا دومانا باخ

اوغلو اولن آنانین

باغریندا دومانا باخ .

 

طشته عریان قویدولار

نانجیب لر سویدولار

یارالی گول نعشینی

سنی عریان قویدولار .